Anksiyete krizi belirtileri nelerdir?

Ani ve yoğun bir korku dalgasıyla kendini gösteren bu durum, fiziksel ve zihinsel belirtilerle birlikte kişiyi derinden sarsabilir. Belirtilerin doğası, kalp krizi gibi ciddi sağlık sorunlarıyla karıştırılma potansiyeli taşırken, ayırt edici özellikleri ve profesyonel yardım süreçleri hakkında bilgi sahibi olmak önem kazanıyor.

Konu kakkında 0 soru soruldu ve cevaplandı

Anksiyete Krizi (Panik Atak) Nedir?

Anksiyete krizi, genellikle "panik atak" olarak adlandırılan, ani ve yoğun bir korku veya rahatsızlık dalgasıdır. Fiziksel belirtilerle birlikte ortaya çıkar ve kişiye kontrolü kaybettiği, kalp krizi geçirdiği hatta öleceği hissini verebilir. Genellikle 10-20 dakika içinde zirveye ulaşır ve yavaş yavaş azalır. Herkes hayatının bir döneminde anksiyete yaşayabilir, ancak tekrarlayan ve beklenmedik panik ataklar "Panik Bozukluk" gibi bir anksiyete bozukluğunun işareti olabilir.

Anksiyete Krizi (Panik Atak) Belirtileri Nelerdir?

DSM-5 (Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) tanı kriterlerine göre, bir panik atağın varlığından söz edebilmek için aşağıdaki belirtilerden en az dördünün ani başlayıp 10 dakika içinde zirveye ulaşması gerekir. Bu belirtiler fiziksel, duygusal ve bilişsel olarak gruplanabilir:

Fiziksel Belirtiler:

Çarpıntı, kalbin küt küt atması veya hızlanması
Terleme
Titreme veya sarsılma
Nefes darlığı veya boğuluyormuş hissi
Göğüs ağrısı veya göğüste sıkışma hissi
Bulantı veya karın ağrısı
Baş dönmesi, sersemlik, bayılacak gibi olma hissi
Üşüme, ürperme veya ateş basmaları
Uyuşma veya karıncalanma hissi (parestezi)

Duygusal ve Bilişsel (Zihinsel) Belirtiler:

Gerçeklikten kopma (derealizasyon) veya bedenden ayrılma hissi (depersonalizasyon)
Kontrolü kaybetme veya "çıldırma" korkusu
Ölüm korkusu

Bu belirtiler o kadar şiddetlidir ki, kişi sıklıkla kalp krizi geçirdiğini düşünerek acil servise başvurabilir. Atak geçtikten sonra ise, bir sonraki atağın ne zaman geleceğine dair yoğun bir endişe ("beklenti anksiyetesi") başlayabilir.

Anksiyete Krizi ile Kalp Krizi Nasıl Ayırt Edilir?

İkisi de göğüs ağrısı, nefes darlığı ve terlemeye neden olabileceğinden karıştırılabilir. Önemli farklar şunlardır:

Göğüs Ağrısının Yeri ve Karakteri: Kalp krizinde ağrı genellikle göğüs ortasında baskı, yanma, sıkışma şeklindedir ve çeneye, sol kola yayılabilir. Anksiyete krizinde ise ağrı daha çok batıcı, keskin ve göğsün belirli bir noktasında olma eğilimindedir.
Nefes Darlığı: Panik atakta nefes darlığı genellikle hiperventilasyon (hızlı ve derin nefes alıp verme) ile birliktedir. Kalp krizinde ise fiziksel eforla artan bir nefes darlığı olabilir.
Diğer Belirtiler: Panik atakta kontrolü kaybetme, çıldırma korkusu gibi zihinsel belirtiler ön plandayken, kalp krizinde soğuk terleme, bulantı ve ani başlayan şiddetli halsizlik daha tipiktir.
Risk Faktörleri: Yaş, aile öyküsü, yüksek tansiyon, kolesterol gibi kalp hastalığı risk faktörlerinin varlığı önemli bir ipucudur.

Önemli Uyarı: Göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi belirtiler ilk kez ortaya çıktığında, ayırt etmek zor olabilir. Bu nedenle, kesinlikle risk alınmamalı ve en yakın acil servise başvurulmalıdır. Doktor, EKG ve kan testleri gibi yöntemlerle kalp krizi olasılığını ekarte edebilir.

Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalı?

Panik atak belirtileri ilk kez yaşanıyorsa ve kalp krizi gibi ciddi bir durum olup olmadığından emin olunamıyorsa (ACİL DURUM).
Panik ataklar tekrarlıyorsa ve kişinin hayatını (iş, sosyal ilişkiler, günlük aktiviteler) önemli ölçüde etkiliyorsa.
Atakların ne zaman geleceğine dair sürekli bir endişe (beklenti anksiyetesi) varsa.
Ataklardan kaçınmak için davranışlar değiştiriliyorsa (örneğin, dışarı çıkmamak, kalabalığa girmemek).

Sonuç

Anksiyete krizi, son derece korkutucu ancak fiziksel olarak tehlikeli olmayan bir durumdur. Doğru teşhis ve tedavi ile tamamen kontrol altına alınabilir. Tedavide bilişsel davranışçı terapi (BDT) ilaç tedavisi (SSRI, SNRI gibi antidepresanlar veya kısa süreli anksiyolitikler) ve nefes egzersizleri, mindfulness gibi teknikler oldukça etkilidir. İlk adım, yaşadıklarınızın bir "panik atak" olduğunu kabul etmek ve bir psikiyatri uzmanından yardım almaktır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap