Sosyal anksiyete belirtileri nelerdir?

Sosyal durumlarda yaşanan yoğun korku ve kaygı, kişinin yaşamını derinden etkileyebilir. Bu durumun belirtileri, tetikleyicileri ve ne zaman bir bozukluk olarak ele alınması gerektiği, etkili tedavi yöntemleriyle birlikte ele alınıyor.

12 Aralık 2025

Sosyal Anksiyete Bozukluğu (Sosyal Fobi) Nedir?


Sosyal anksiyete bozukluğu, kişinin başkaları tarafından gözlemlenebileceği veya değerlendirilebileceği sosyal durumlardan belirgin ve kalıcı bir korku duymasıdır. Bu korku, kişinin günlük yaşamını, işlevselliğini ve ilişkilerini önemli ölçüde etkiler. Korkulan durumlardan kaçınılır veya yoğun kaygı ve sıkıntı ile katlanılır.

Sosyal Anksiyetenin Yaygın Belirtileri


Belirtiler fiziksel, duygusal, bilişsel (düşünsel) ve davranışsal düzeyde ortaya çıkabilir. İşte sosyal anksiyetenin başlıca belirtileri:

1. Fiziksel Belirtiler:

  • Yüz kızarması veya sıcak basması
  • Aşırı terleme (özellikle avuç içi ve koltuk altı)
  • Titreme veya sarsılma (ellerde, ses titremesi)
  • Çarpıntı, kalbin hızlı atması
  • Nefes darlığı veya boğulma hissi
  • Mide bulantısı, karın ağrısı veya "kelebekler uçuşması" hissi
  • Baş dönmesi veya sersemlik hissi
  • Kas gerginliği
  • Ağız kuruluğu

2. Duygusal ve Bilişsel (Düşünsel) Belirtiler:


  • Başkalarının önünde küçük düşme, utanç duyma veya mahcup olma korkusu.
  • Başkalarının kendisini yargıladığını, olumsuz değerlendirdiğini düşünme.
  • İnsanların kaygı belirtilerinizi (titreme, kızarma) fark edeceğinden aşırı endişe duyma.
  • Konuşurken "donakalma", zihnin boşalması hissi.
  • Topluluk önünde konuşma, yemek yeme, yazı yazma gibi durumlarda performans kaygısı.
  • Sosyal bir etkileşimden sonra sürekli olarak kendi performansını analiz etme ve eleştirme ("Ne kadar aptalca şeyler söyledim").
  • Reddedilme veya beğenilmeme korkusu.
  • Kendine güvensizlik ve yetersizlik hisleri.

3. Davranışsal Belirtiler:

  • Korkulan sosyal durumlardan yoğun bir şekilde kaçınma (partilere gitmeme, toplantılarda konuşmama, soru sormaktan çekinme, umumi tuvaletleri kullanmama gibi).
  • Kaygıyı azaltmak için "güvenlik davranışları" sergileme (göz temasından kaçınma, çok az konuşma, bir şeylerle meşgul olma, yanında bir "güvenli kişi" bulundurma isteği).
  • Sosyal durumlara katlanmak için alkol veya madde kullanımı.
  • Sosyal durumları erteleme veya en son anda iptal etme.

Hangi Durumlar Tetikleyebilir?

  • Yabancılarla tanışma veya sohbet etme.
  • Topluluk önünde konuşma, sunum yapma.
  • Bir işi başkalarının önünde yapma (yemek yeme, yazı yazma).
  • Otorite figürleriyle (patron, öğretmen) konuşma.
  • Başkalarının bakışlarının üzerinde olabileceği herhangi bir durum (sınıf, toplantı, restoran).
  • Eleştirilme veya performans değerlendirmesi ihtimali.

Sosyal Anksiyete Ne Zaman Bir "Bozukluk" Olarak Kabul Edilir?

Herkes zaman zaman sosyal durumlarda heyecan veya çekingenlik hissedebilir. Sosyal anksiyete bozukluğundan söz edebilmek için bu belirtilerin:
  • En az 6 aydır devam ediyor olması,
  • Kişinin iş, okul, sosyal ilişkiler gibi önemli alanlarda işlevselliğini belirgin şekilde bozması veya ciddi sıkıntıya yol açması,
  • Korkunun gerçek tehdide oranla aşırı ve orantısız olması gerekmektedir.

Önemli Not:

Bu belirtilerden birkaçını kendinizde veya bir yakınınızda gözlemliyorsanız ve bu durum hayat kalitenizi düşürüyorsa, bir ruh sağlığı uzmanına (psikiyatrist veya klinik psikolog) başvurmak çok önemlidir. Sosyal anksiyete bozukluğu, bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve gerekli görüldüğünde ilaç tedavisi ile oldukça etkili bir şekilde tedavi edilebilen bir durumdur. Doğru destekle, sosyal durumlarda daha rahat ve özgüvenli hissetmek mümkündür.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;