Beck anksiyete ölçeği testi nedir?

Anksiyete belirtilerinin şiddetini objektif bir şekilde ölçmek için klinik ortamlarda ve araştırmalarda sıklıkla başvurulan bir araç olan Beck Anksiyete Ölçeği, bireylerin yaşadığı fiziksel ve bilişsel kaygı semptomlarını değerlendirir. Bu ölçek, tedavi sürecini izlemek ve genel bir tarama yapmak için değerli veriler sağlar.

12 Aralık 2025

Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) Nedir?


Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), bireylerde anksiyete (kaygı) belirtilerinin şiddetini ölçmek için tasarlanmış, kendi kendine uygulanan bir psikometrik ölçektir. İlk olarak 1988 yılında Amerikalı psikolog Aaron T. Beck ve meslektaşları tarafından geliştirilmiştir. Ölçek, klinik ortamlarda ve araştırmalarda yaygın olarak kullanılan, geçerliliği ve güvenilirliği yüksek bir araçtır.

Ölçeğin Amacı ve Kullanım Alanları

  • Anksiyete belirtilerinin varlığını ve şiddetini taramak ve değerlendirmek.
  • Klinik tanı koymak için değil, tanı sürecine yardımcı olmak ve anksiyetenin yoğunluğunu anlamak.
  • Terapi sürecinde ilerlemeyi izlemek ve tedavinin etkinliğini değerlendirmek.
  • Araştırma projelerinde anksiyete düzeyini ölçmek.

Ölçeğin Yapısı ve Uygulanışı

BAÖ, bireyin son bir ay içinde (standard versiyonda) yaşadığı 21 yaygın anksiyete belirtisini listeleyen maddelerden oluşur. Bu belirtiler hem fiziksel (somut) hem de bilişsel (zihinsel) kaygı semptomlarını kapsar.

Katılımcıdan her bir belirtiyi 0 ile 3 arası bir puanla derecelendirmesi istenir:

  • 0: Hiç rahatsız olmadım / Hiç yaşamadım
  • 1: Hafif derecede rahatsız oldum – Çok fazla etkilemedi
  • 2: Orta derecede rahatsız oldum – Hoş değildi ama dayanabildim
  • 3: Ciddi derecede rahatsız oldum – Neredeyse dayanamayacak haldeydim

Ölçekteki maddeler arasında "titreme", "sıcak basması", "yüz kızarması", "nefes darlığı", "ölüm korkusu", "baş dönmesi", "kalp çarpıntısı" gibi belirtiler bulunur.

Puanlama ve Yorumlama

21 maddenin puanları toplanarak toplam bir puan elde edilir. Toplam puan aralığı 0 ile 63 arasındadır. Bu toplam puan, anksiyete şiddetinin genel bir göstergesidir. Yaygın olarak kullanılan yorumlama kılavuzu şöyledir:

  • 0-7 Puan: Minimal Düzeyde Anksiyete
  • 8-15 Puan: Hafif Düzeyde Anksiyete
  • 16-25 Puan: Orta Düzeyde Anksiyete
  • 26-63 Puan: Şiddetli Düzeyde Anksiyete

Önemli Uyarılar ve Sınırlılıklar

  • BAÖ bir tanı aracı değildir. Yüksek puan almak, kişiye otomatik olarak bir anksiyete bozukluğu tanısı koyduğu anlamına gelmez. Kesin tanı, bir ruh sağlığı uzmanı (psikiyatrist, klinik psikolog) tarafından kapsamlı bir klinik değerlendirme ile konulur.
  • Ölçek, özellikle panik belirtilerini ve somatik (bedensel) semptomları daha iyi yakalama eğilimindedir. Yaygın anksiyete bozukluğunun daha kronik endişe gibi bazı bilişsel özelliklerini diğer ölçekler kadar kapsamayabilir.
  • Bazı fiziksel rahatsızlıklar (tiroid problemleri, kalp hastalıkları vb.) anksiyete benzeri belirtilere neden olabilir. Bu nedenle, yüksek puanların tıbbi bir nedeni olup olmadığının araştırılması önemlidir.
  • Ölçek, bireyin kendi bildirimine dayanır, bu da bazı durumlarda yanlılığa açık olabilir.

Sonuç

Beck Anksiyete Ölçeği, anksiyete şiddetini hızlı ve sistematik bir şekilde değerlendirmek için klinik pratikte ve araştırmalarda altın standart araçlardan biri olarak kabul edilir. Ancak, sonuçlar her zaman bir ruh sağlığı profesyonelinin rehberliğinde ve kapsamlı bir değerlendirme bağlamında yorumlanmalıdır. Anksiyete belirtileri yaşayan bireylerin, bu testi bir öz-değerlendirme aracı olarak kullanıp, çıkan sonuçlara göre kendi kendine tanı koymak yerine, mutlaka bir uzmana başvurması gerekmektedir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;