Çocuklarda anksiyete belirtileri nelerdir?

Çocuklarda kaygı, yaşa bağlı olarak değişen ve bazen gözden kaçabilen belirtilerle kendini gösterebilir. Bu rehber, farklı gelişim dönemlerindeki çocuklarda anksiyetenin nasıl ortaya çıkabileceğini ve ne zaman destek alınması gerektiğini anlamanıza yardımcı olacak temel bilgileri sunuyor.

12 Aralık 2025

Çocuklarda Anksiyete Belirtileri: Farklı Yaş Gruplarına Göre Bir Rehber


Çocuklarda anksiyete (kaygı bozukluğu), yetişkinlerden farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Çocuklar duygularını sözcüklerle ifade etmekte zorlanabildikleri için, kaygıları genellikle davranışsal ve fiziksel belirtilerle kendini gösterir. İşte çocuklarda görülebilen yaygın anksiyete belirtileri:

1. Duygusal ve Davranışsal Belirtiler

  • Aşırı Endişe ve Korku: Günlük olaylar, okul, performans, sosyal durumlar veya aileden ayrılma hakkında gerçekçi olmayan veya yoğun endişeler.
  • Kolay Sinirlenme veya Öfke Nöbetleri: Kaygı, çocuklarda sıklıkla huzursuzluk, ağlama krizleri ve öfke patlamaları olarak dışavurulabilir.
  • Aşırı Tepkisellik: En ufak sürpriz veya değişiklik karşısında şaşırmış, donakalmış veya aşırı tepki verme.
  • Konsantrasyon Güçlüğü: Dikkati toplamakta ve sürdürmekte zorlanma, bu da genellikle okul başarısında düşüşe yol açar.
  • Mükemmeliyetçilik: Hata yapmaktan aşırı korkma, sürekli onay arama ve yaptığı işi defalarca silip baştan yapma.
  • Kaçınma Davranışları: Kaygı uyandıran durumlardan (okula gitmek, sosyal etkinlikler, yeni aktiviteler) yoğun bir şekilde kaçınma çabası.
  • Ebeveyne Yapışma: Ayrılma kaygısı nedeniyle ebeveynin yanından ayrılmak istememe, yapışma davranışları sergileme.
  • Uyku Problemleri: Uykuya dalmakta zorlanma, sık sık kabus görme, ebeveynin yatağına gelme isteği veya gece uyanmaları.

2. Fiziksel Belirtiler

  • Karın Ağrısı ve Baş Ağrısı: Özellikle okul sabahları veya stresli bir durum öncesinde sıkça görülen, nedeni bulunamayan fiziksel ağrılar.
  • Mide Bulantısı ve Kusma: Kaygı durumunda ortaya çıkabilir.
  • Yorgunluk: Sürekli bir yorgunluk hali.
  • Kas Gerginliği: Özellikle çene ve omuzlarda gerginlik.
  • Titreme veya Terleme: Heyecanlı veya gergin anlarda.
  • Nefes Darlığı veya Hızlı Nefes Alma: Panik atak benzeri semptomlar.

3. Yaş Gruplarına Göre Belirtilerdeki Farklılıklar

  • Okul Öncesi Dönem (2-6 yaş): Ayrılma kaygısı çok belirgindir. Yabancılardan aşırı korkma, yeni durumlara karşı direnç, parmak emme, tırnak yeme, uyku sorunları ve gelişimsel gerilemeler (tuvalet eğitiminde geriye dönme, bebeksi konuşma) görülebilir.
  • Okul Çağı (6-12 yaş): Okul reddi, sosyal kaygı (arkadaş edinmekten korkma), performans kaygısı (sınav, spor), somatik şikayetler (karın ağrısı), mükemmeliyetçilik ve özgüven eksikliği ön planda olabilir.
  • Ergenlik Dönemi (13-18 yaş): Yetişkinlere daha benzer belirtiler görülür. Sosyal onay ihtiyacı, eleştirilme korkusu, içe kapanma, öfke, akademik baskı kaynaklı kaygılar, gelecek endişesi ve madde kullanımına yönelme riski artabilir.

4. Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalı?

Çocuklukta kaygı normal bir duygudur, ancak aşağıdaki durumlarda bir çocuk ve ergen ruh sağlığı uzmanına (psikiyatrist veya psikolog) başvurmak önemlidir:
  • Kaygı, çocuğun günlük yaşamını (okul, aile, sosyal ilişkiler) belirgin şekilde etkiliyorsa.
  • Belirtiler en az birkaç haftadır devam ediyorsa.
  • Kaçınma davranışları yoğunsa ve çocuğun gelişimini engelliyorsa.
  • Aile içi ilişkiler ciddi şekilde bozulmuşsa.
  • Çocukta umutsuzluk, değersizlik duyguları veya ölüm/yaralanma korkuları varsa.

Unutulmamalıdır ki, çocukluk çağı anksiyete bozuklukları erken teşhis ve müdahale ile oldukça etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Ebeveynlerin kaygıyı anlayışla karşılaması, çocuğun duygularını ifade etmesi için güvenli bir alan yaratması ve uzman desteğine başvurmaktan çekinmemesi çok önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;