Epizodik paroksismal anksiyete belirtileri nelerdir?

Ani ve yoğun ataklarla kendini gösteren bu kaygı durumu, fiziksel belirtilerin ön planda olduğu korkutucu deneyimlere yol açabilir. Belirtilerin doğası, süresi ve bu durumun nasıl teşhis edilip yönetilebileceğine dair detaylar aşağıda açıklanmaktadır.

Konu kakkında 0 soru soruldu ve cevaplandı

Epizodik Paroksismal Anksiyete Nedir?

Epizodik paroksismal anksiyete, anksiyete bozuklukları içinde sınıflandırılan, ani ve yoğun ataklar (paroksizmler) şeklinde ortaya çıkan bir durumdur. "Epizodik" terimi, bu atakların belirli dönemlerde kümelenerek geldiğini, sürekli bir halde olmadığını ifade eder. En tipik örneği, Panik Bozukluk'ta görülen panik ataklardır. Bu ataklar beklenmedik bir şekilde başlar, genellikle 10 dakika içinde doruk noktasına ulaşır ve yoğun bir korku veya rahatsızlık hissiyle karakterizedir.

Başlıca Belirtileri

Belirtiler fiziksel, bilişsel (zihinsel) ve duygusal olarak kendini gösterir. Bir panik atağın tanı kriterlerine göre, aşağıdaki belirtilerden en az dört veya daha fazlasının ani başlayıp, 10 dakika içinde en yüksek düzeyine ulaşması gerekir:

Çarpıntı, kalp atımlarını duyumsama veya kalp hızında artış: Göğüste şiddetli çarpıntı, kalbin yerinden fırlayacakmış gibi hissettirmesi.
Terleme: Sıcak basması veya soğuk soğuk terleme.
Titreme veya sarsılma: Ellerde, bacaklarda veya tüm vücutta titreme.
Nefes darlığı veya boğuluyor gibi olma hissi: Hava açlığı, nefes almakta güçlük, boğazda düğümlenme hissi.
Soluğun kesilmesi hissi: Nefesin yetmediği, göğüste baskı hissi.
Göğüs ağrısı veya göğüste sıkışma: Çoğunlukla kalp krizi şüphesiyle acil servislere başvurulmasına neden olur.
Bulantı veya karın ağrısı: Midede kramp, rahatsızlık hissi.
Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş veya bayılacakmış gibi olma: Dengenin kaybolduğu hissi.
Derealizasyon (gerçekdışılık hisleri) veya depersonalizasyon (benliğinden ayrılmış olma hissi): Çevrenin veya kendinin gerçek olmadığını, bir rüyadaymış gibi hissetmek.
Kontrolü kaybetme veya "çıldırma" korkusu: Zihinsel kontrolün tamamen elden gideceğine dair yoğun bir endişe.
Ölüm korkusu: Atak sırasında öleceğine dair derin ve ezici bir inanç.
Paresteziler (Uyuşma veya karıncalanma duyumları): Genellikle ellerde, ayaklarda veya dudak çevresinde görülür.
Üşüme, ürperme veya ateş basmaları: Vücut ısısı kontrolünde ani değişiklikler.

Epizodik Paroksismal Anksiyetenin Ayırıcı Özellikleri

Ani Başlangıç: Belirtiler genellikle "durduk yere", herhangi bir tetikleyici olmadan aniden ortaya çıkar. Bu beklenmediklik hali, kaygıyı daha da artırır.
Sınırlı Süre: Ataklar geçicidir, genellikle 20-30 dakika içinde, nadiren bir saati aşacak şekilde sonlanır. Ancak atak sonrası bitkinlik ve tedirginlik hali (anksiyete artığı) uzun sürebilir.
Yoğun Fiziksel Belirtiler: Belirtiler o kadar şiddetli fiziksel duyumlarla gelir ki, kişi çoğunlukla ciddi bir fiziksel hastalık (kalp krizi, felç vb.) geçirdiğini düşünür.
Beklenti Anksiyetesi (Antisipatuvar Anksiyete): Ataklar arası dönemde, yeni bir atağın ne zaman geleceğine dair sürekli bir endişe ve korku hali hakim olabilir. Bu da kişinin hayat kalitesini önemli ölçüde düşürür.
Kaçınma Davranışları: Kişi, daha önce atak geçirdiği yerlerden (market, toplu taşıma, kalabalık mekanlar) veya aktivitelerden kaçınmaya başlayabilir. Bu durum, Agorafobi'nin gelişmesine yol açabilir.

Önemli Not ve Uyarılar

Yukarıdaki belirtilerin bir kısmı hipertiroit, hipoglisemi, kalp ritim bozuklukları, iç kulak problemleri gibi fiziksel hastalıklarda da görülebilir. Bu nedenle, bu tür ataklar yaşayan bir kişinin öncelikle bir dahiliye veya nöroloji uzmanına başvurarak fiziksel bir nedenin olup olmadığını araştırması çok önemlidir.
Fiziksel bir neden bulunamazsa, bir psikiyatri uzmanına başvurulmalıdır. Epizodik paroksismal anksiyete (Panik Bozukluk), psikoterapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi) ve gerektiğinde ilaç tedavisi ile oldukça etkili bir şekilde tedavi edilebilen bir durumdur.
Belirtiler kişinin günlük işlevselliğini (iş, sosyal ilişkiler, ev hayatı) ciddi şekilde bozuyorsa, tedavi arayışı geciktirilmemelidir.

Sonuç olarak, epizodik paroksismal anksiyete, ani, yoğun ve fiziksel belirtilerin ön planda olduğu ataklarla kendini gösterir. Bu ataklar korkutucu olsa da, doğru tanı ve tedavi ile kontrol altına alınabilir ve kişi yaşam kalitesini yeniden kazanabilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap